Ίντερνετ και εφηβεία

Το σημερινό θέμα είναι άκρως επίκαιρο, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών στις μέρες μας βρίσκεται σ’ έναν “εφηβικό παροξυσμό’’ σε σχέση με το ίντερνετ και τις ώρες ενασχόλησης με αυτό.
Είναι τελικά το ίντερνετ “εργαλείο εργασίας’’ ή αποτελεί μία εθιστική κατάσταση;
Αποτελούν  τα βιντεοπαιχνίδια και τα social media παραγωγική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου;
Μπορούν τα παιδιά να αξιοποιήσουν σωστά τον διαδικτυακό χώρο;
Κάθε μέσο, έτσι και το ίντερνετ τα τελευταία χρόνια, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σωστά προκειμένου να διευκολύνει τη ζωή και την καθημερινότητα των νέων. Τα πράγματα περιπλέκονται, όταν τη χρήση αντικαθιστά η κατάχρηση και συνεπακόλουθα, όταν η ασυδοσία παίρνει τη θέση της ελευθερίας. Όταν οι έφηβοι δεν βάζουν όρια στον εαυτό τους και δεν περιορίζουν τις ώρες ενασχόλησης με το ίντερνετ (social media,βιντεοπαιχνίδια κ.ο.κ) , τότε αποκτούν νοσηρές συνήθειες. Εθίζονται στην προσπάθειά τους να έχουν μία συστηματική επαφή με αυτό, που τους ευχαριστεί, και τελικά χάνουν χρόνο και φαιά ουσία. Όπως έχουν επισημάνει παιδοψυχίατροι, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, τις πλέον παθογενείς, ο οργανισμός εκκρίνει μία ουσία, τη λεγόμενη “ντοπαμίνη”, η οποία εθίζει τους νέους σε καθετί, που δημιουργεί τεράστια ικανοποίηση, όπως είναι τα βιντεοπαιχνίδια για τα αγόρια και τα social media (fb, instagram, twitter) για τα κορίτσια.
Είναι γεγονός ότι την άθληση, την ενασχόληση με τη μουσική και κάθε είδους χόμπι έχουν υποκαταστήσει οι ατελείωτες ώρες “videogaming’’ και “instagraming’’. Σε μελέτη, που διεξήχθη το 2003 (Griffiths et al.,2003), διαπιστώθηκε ότι η κακή επένδυση χρόνου στα βιντεοπαιχνίδια έχει ταυτιστεί με χαμηλή παραγωγικότητα για το άτομο, κυρίως για τους νεαρούς άνδρες, σε σημαντικές πτυχές της ζωής τους, όπως το σχολείο και η δουλειά. Αντίστοιχα, είναι οφθαλμοφανές ότι η υπερβολική σπατάλη χρόνου στα social media για τις νεαρές μαθήτριες, έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μία φαιδρή εικόνα της πραγματικότητας και άρα, να δημιουργούνται λανθασμένα πρότυπα και αντιλήψεις για βασικές αξίες στη ζωή. Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να σημειωθεί ότι οι “κακές’’ αυτές συνήθειες έχουν δημιουργήσει συννοσηρότητα στους εφήβους, αφού ταυτόχρονα οι μαθητές φαίνεται να εμφανίζουν κι άλλες σοβαρές ασθένειες (π.χ διάσπαση προσοχής, διαταραχή προσωπικότητας κ.α).
Επομένως, η απάντηση στο τελευταίο ερώτημα μπορεί να είναι θετική, αν οι νέοι διαθέσουν εποικοδομητικά το χρόνο τους πλοηγούμενοι στο ίντερνετ. Άλλως, ελλοχεύει μεγάλος κίνδυνος να αποξενωθούν και να μην μπορούν να αναπτύξουν την κοινωνικότητά τους (Griffiths,1997). Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο ,επωφελούμενοι τις ανεξάντλητες πηγές του, εμπλουτίζοντας οι ίδιοι τις ήδη υπάρχουσες απόψεις και ιδέες τους. Ωστόσο, η κατάχρηση και σ’ αυτήν την περίπτωση μειώνει την ικανότητα του ατόμου να αναπλάθει στοιχεία, επηρεάζοντας αρνητικά τη δημιουργία του (Newman, 2008). Τέλος, θα ήταν καλό οι νέοι να επεξεργάζονται κάθε πληροφορία, που λαμβάνουν, διότι η σωρεία πηγών και δεδομένων κρύβει πολλές φορές κινδύνους(αναξιόπιστες ειδήσεις, παραπλανητικές πληροφορίες κ.ο.) και καθιστά τους εφήβους θύματα επιτηδείων.
Η αίσθησή μου, κλείνοντας, είναι ότι ο  εφηβικός παροξυσμός για τους περισσότερους είναι μία κατάσταση αναπόφευκτη. Ο τρόπος αντιμετώπισης κάθε κατάστασης  κατά την περίοδο της εφηβείας είναι που διαμορφώνει τα πράγματα θετικά ή αρνητικά. Όρια είναι καλό να τίθενται τόσο από τον έφηβο προς τον ίδιο του τον εαυτό, όσο κι από την οικογένεια και το σχολείο. Γονείς και δάσκαλοι οφείλουν να στέκονται δίπλα στους νέους κι όχι απέναντί τους. Κι όπως πολύ εύστοχα έχει τονιστεί: «Τα μικρά παιδιά τα εκπαιδεύεις. Με τους νέους διαπραγματεύεσαι».
Σίσσυ Αρτζόγλου
Φιλόλογος Α.Π.Θ
Συνεργάτιδα 
του Φροντιστηρίου Μ.Ε. 
Κέντρο Διδασκαλίας
 Ιδιαιτέρων Μαθημάτων

 

 

Τελευταία ενημέρωση: 
Παρ. 10 Μάιος. 2019 - 14:01