Σε αδρό επίπεδο, η Ιστορία του Δυτικού Πολιτισμού διακρίνεται σε τρείς μεγάλες περιόδους: α)την Αρχαία, β) την Μεσαιωνική, και γ) την Νεώτερη.
Στα 410 μ.χ., η Ρώμη ,πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, καταλαμβάνεται από τούς Βησιγότθους , Γερμανικό φύλο υπό την ηγεσία του Αλάριχου, μετά από πολύμηνη πολιορκία. Από την Άλωση της Ρώμης αρχίζει η περίοδος του Μεσαίωνα που διαρκεί ανάμεσα στους 5ος -15ος αιώνες μ.χ. Ο Μεσαίωνας διακρίνεται σε τρείς υποπεριόδους: α) την Πρώϊμη, β)την Μέση ή Ώριμη, και γ) την Ύστερη .
Στην περίπτωση του Πρώϊμου Μεσαίωνα στη Δύση συνέβησαν πολλές αλλαγές. Όπως, μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού από λοιμούς και λιμούς (π.χ., μέσα από τα τείχη της Ρώμης στη διάρκεια της πολιορκίας), επιδρομές από ομάδες της Βόρειας Αφρικής, Μέσης Ανατολής αλλά και των Βορειο-ευρωπαϊκών φύλων (Γερμανικών, Σκανδιναβικών κ.α.) Ένα από τα σημαντικά γεγονότα της περιόδου αυτής είναι και η Ίδρυση του Ισλαμικού Χαλιφάτου (χαλίφα= υπηρέτης του Θεού ή διάδοχος του Προφήτη) που καταλαμβάνει τμήματα της διαλυμένης Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας., επιβάλλοντας το θρησκευτικό νόμο (σαρία).
Στην περίοδο του Μεσαίωνα, μόνο η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Βυζάντιο) με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη επιβιώνει. Με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453 μ.χ.) κλείνει και η Ύστερη υποπερίοδος του Μεσαίωνα της Δύσης. Η Άλωση της Πόλης τροφοδοτεί τη Δύση με τους εξέχοντες λόγιους του Βυζαντίου, ενδυναμώνοντας την ενδιάμεση περίοδο που ονομάζεται Αναγέννηση (με ρίζες στο 14ο αιώνα μ.χ., στη Φλωρεντία).
Στην Αναγέννηση, λοιπόν, μέχρι την Νεώτερη Περίοδο {18ος αιώνας μ.χ.), ανθούν οι Τέχνες και οι Επιστήμες, οι Θρησκεία, μεταρρυθμίζεται η Εκπαίδευση, αναπτύσσονται κοινωνικά και πολιτικά κινήματα, αναβιώνει η κλασική αρχαιότητα. Διαμορφώνονται τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου της εποχής της Αναγέννησης, δηλαδή ο Homo Universalis (Παγκόσμιος Άνθρωπος).
Και μέσα από τις λίγες γραμμές γίνεται εύκολα φανερό το πόσο μοιάζουν τα γεγονότα που συνέβησαν στον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση με την σημερινή εποχή της «Παγκοσμιοποίησης». Μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών από το Νότο και την Ανατολή, άνθηση Επιστημών, Τεχνών, Τεχνολογίας, Επικοινωνιακών Μέσων, υποχώρηση ηθικών-κοινωνικών αξιών, πολεμικές συγκρούσεις, διωγμοί, αναβίωση των πολιτικών και θρησκευτικών φανατισμών, προσπάθειες ανασύστασης του Ισλαμικού Χαλιφάτου. Η εποχή μας μοιάζει αναλογικά με τον Ύστερο Μεσαίωνα και την Αναγέννηση.
Γιατί, άραγε, ο Άνθρωπος που φτάνει σε κορυφές πολιτισμικής ακμής, δαμάζοντας τις μεγαλύτερες φυσικές γήϊνες και εξωγήϊνες δυσκολίες συχνά οδηγεί, με τη συμπεριφορά του τον ίδιο του εαυτό ή την κοινότητα της οποίας ηγείται, σε Πτώση από τον επίγειο «Παράδεισό» του;
«Η ζωή μας κύκλους κάνει» λέει ένα τραγούδι. Άραγε η ζωή στην εποχή μας «κύκλους κάνει» ανάμεσα σε φαινόμενα του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης ; Δύσκολο να το πεί κανείς με σιγουριά. Όμως, υπάρχουν πολλές ενδείξεις και ομοιότητες με αυτό. Το θέμα εντάσσεται στο πεδίο της φιλοσοφίας και άλλων κοινωνικών επιστημών. Άλλωστε, από την αρχαία κλασική ιστορική περίοδο έχουμε παραδείγματα.
Στην Οδύσσεια του Ομήρου, στη ραψωδία λ, ο Οδυσσέας συναντά στην κατάβασή του στον Άδη πολλούς γνωστούς της αρχαιότητας και μεταξύ αυτών τον Σίσυφο :
«…Εκεί είδα τον Σίσυφο σ’ ένα μεγάλο αγώνα,
βράχο πελώριο να βαστά στα δυό γερά του χέρια,
χέρια και πόδια στύλωνε στη γή για να τον σπρώξει
σε μια κορφή. Κι ό,τι έμελλε στην άκρη της να φτάσει,
έστρεφε πίσω ορμητικά τότε ό πελώριος βράχος
και κάτω πάλε στα ριζά κατρακυλούσε ο έρμος… ».
Στα Συμποτικά του Αλκαίου (6ος π.χ., αι.) διαβάζουμε μια εκδοχή για την αιτία της τιμωρίας του Σίσυφου:
«…το’ πε των Αιολέων βασιλιάς σοφός κι ο Σίσυφος
Ποτέ δε΄θα πεθάνει, κι όμως τον Αχέροντα
με το κεφάλι κάτω εδιάβη ξαναδιάβηκε ο πολύξερος .
Κι ο γιός του Κρόνου βασιλιάς της γής της μαύρης
εκεί βαριά την καταδίκη να’ χει του όρισε».
Σε μια άλλη εκδοχή ο Αλμπέρ Καμύ, στο δοκίμιο για τον Μύθο του Σίσυφου, τον περιγράφει σά «παράλογο ήρωα…με πάθη (όπως για τη ζωή) μεγαλύτερα από το μαρτύριό του…με περιφρόνηση στους θεούς…μίσος για το Θάνατο». Για τον Καμύ, η ευτυχία και το παράλογο είναι δυο παιδιά της ίδιας γής. Στη σισύφεια ζωή του ανθρώπου, ο πόνος και η ελπίδα συνυπάρχουν εναλλασόμενοι , το ίδιο η επιθυμία της ευτυχίας με την απογοήτευση.
Στη Σύγχρονη, λοιπόν, εποχή η Δύση, πολυ-εθνική πια, εμπλουτισμένη από την Άλωση της Πόλης (με την εκμετάλλευση του ανθρώπινου πνευματικού δυναμικού της βυζαντινής Ανατολής που κατέφυγε εκεί), πέρασε διαμέσου της Αναγέννησης στη Νεώτερη εποχή.
Η Ανατολή και η Ελλάδα (Δύση της Ανατολής) εξακολουθούν να ζούν επηρεαζόμενοι απο το τραυματικό συμβάν της Άλωσης της Πόλης, ενώ το τραύμα της Άλωσης της Ρώμης δεν επηρεάζει το ίδιο τη Σύγχρονη Δύση.
Παρ’ όλα αυτά, ο Σίσυφος ενυπάρχει ως μοιραίο αρχέτυπο στην Παγκόσμια Κοινωνία, οι νίκες των ανθρώπων είναι προσωρινές (εντός ή εκτός των εθνών) και οι ήττες επαναλαμβανόμενες, ιδίως, όταν μας ξεγελά η αίσθηση της Ισχύος, της επικράτησης έναντι των άλλων λαών. Γιατί οι τιμωροί έχουν κατέβει από τον Όλυμπο και ζουν μέσα στη σταθερότητα αποσταθεροποιώντας την με έμμεσους και άμεσους τρόπους. Τότε είναι που κατρακυλά, για μια ακόμη φορά, ο σισύφειος βράχος από την κορυφή.
