Η 25η Μαρτίου 1821, είναι Ημέρα Φωτός, Δόξης, Ελευθερίας. Είναι Ημέρα Σύμβολο ακατάλυτο. Ημέρα που θα διδάσκει αιωνίως εις όλους μας το ιερό καθήκον, την αγάπη προς την ΕλευθερίαΝ.
Αυτό είναι ακριβώς το βαθύτερο νόημα της 25ης Μαρτίου 1821 που τΗς δίδει πανανθρώπινη έκταση και την κάμνει ημερομηνία Σύμβολο, θρίαμβο της ανθρώπινης ψυχής.
25η Μαρτίου1821. Ημέρα Ελευθερίας! Το Έθνος των Ελλήνων, γονατιστό κατά την ημέραν αυτήν, όπου και αν ευρίσκεται σκορπισμένο, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, χαιρετά με ιερή συγκίνηση και με δικαιολογημένη υπερηφάνεια εορτάζει την Αγία Ημέρα, την Ημέρα του.
Αντικρύζοντες την 25ην Μαρτίου 1821, από οποιαδήποτε σκοπιά, θα θεωρήσουμε τους εαυτούς μας ευτυχείς, διότι είμαστε βλαστοί της Ελλάδος. Πρέπει να είμαστε περήφανοι, διότι ανήκουμε στην ένδοξη Ελληνική Φυλή. Διότι εγεννήθημεν Έλληνες. Διότι πατούμε στη Γη που ανέδειξε ήρωες.
Οι Έλληνες είναι παντού και πάντοτε πρώτοι. Πρώτη μεταξύ των πρώτων η τρισένδοξη Πατρίδα μας, η αθάνατη Ελλάδα μας, το μεγαλείο της οποίας ``βασίλεμα δεν έχει’’.
25η Μαρτίου 1821! ``Όλη δόξα, όλη χάρη, άγια ημέρα ξημερώνει και τη μνήμη της το Έθνος χαιρετά γονατιστό!’’.
Την Επανάσταση του 1821 προετοίμασαν, εν μέσω πολλών αντιξοοτήτων και μυρίων κινδύνων η Εκκλησία, τα Σώματα των Κλεφτών και κατά κύριο λόγο η Φιλική Εταιρεία.
Η συμμετοχή της Εκκλησίας στον Απελευθερωτικό Αγώνα του 1821, είναι αναμφισβήτητη τόσο κατά την προετοιμασία, όσο και κατά την νικηφόρο διεξαγωγή του.
Η Εκκλησία του1821 εστρατεύθη, υπήκουσε στην πρόσκληση της Ελλάδος και πριν ακόμη σημάνει η σάλπιγγα του εθνικού συναγερμού, ευρίσκετο επί των επάλξεων. Η θρησκευτική δύναμη, ώπλιζε τα χέρια των ηρώων του πολέμου. Γενικώς, η συμβολή της Εκκλησίας στην Εθνεγερσία του 1821, υπήρξε καθοριστικής σημασίας για την νικηφόρο έκβασή της.
Η χριστιανική πίστη, ήταν αυτή που συνέβαλε ουσιαστικά και λίαν αποφασιστικά στο να λάβη υπόσταση και πάλι το περιούσιο Έθνος μας.
Πλήρη επιβεβαίωση τούτου αποτελεί ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από τον περίφημο Όρκο των Ιερολοχιτών του Αλέξανδρου Υψηλάντη:
``Ως χριστιανός ορθόδοξος ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας Τριάδος να διαμείνω πιστός εις την θρησκείαν μου και εις την Πατρίδα μου. Και
να χύσω και αυτήν την υστέραν ρανίδα του αίματός μου υπέρ της Θρησκείας και της Πατρίδος μου’’.
Ως προς δε την ανάγκην διαφυλάξεως της πίστεώς μας, ας μας επιτραπή να υπομνήσουμε τους χαρακτηριστικούς λόγους από την Πνύκα του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη προς τους μαθητάς του Ελληνικού Γυμνασίου της Αθήνας την 7ην Οκτωβρίου 1838:
``Παιδιά μου! Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα, είπαμε πρώτα υπέρ Πίστεως και έπειτα υπέρ Πατρίδος’’.
Η συμμετοχή των Επισκόπων, των ιερέων και των μοναχών, υπήρξε ομόθυμη και καθολική.
Μακρύς είναι ο κατάλογος των ηρώων κληρικών που έχυσαν το αίμα τους κατά την εκτέλεση του προς την Πατρίδα χρέους των, όπως ο περίφημος ήρωας της Αλαμάνας Αθανάσιος Διάκος, ο Γρηγόριος Παπαφλέσσας, ο ελεύθερος πολιορκημένος του Μεσολογγίου Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ, ο υπερασπιστής των Θερμοπυλών Επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας και πολλοί άλλοι.
Γενικώς, η συμβολή της Εκκλησίας στην Εθνεγερσία του 1821, υπήρξε αποφασιστικής σημασίας και σπουδαιότητος.
Οι ήρωες του 1821 ύψωσαν, υπό τις ευλογίες των Παλαιών Πατρών Γερμανού στην Αγία Λαύρα, την Σημαίαν της Επαναστάσεως, επικαλουμένοι την βοήθειαν του Χριστού και την Σκέπην και τας Προς Αυτόν πρεσβείας της Παναγίας Μητρός Του, εις ένα Αγώνα κυριολεκτικώς υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. ``Για του Χριστού την πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία’’, ήταν το σύνθημά τους.
Και ηγέρθη το Έθνος σύσσωμον, από του Προύθου μέχρι της νοτίας εσχατιάς της Ελληνικής Γης, υπείκον εις το κέλευσμα της Ελευθερίας.
Και εφωτίσθη ολόκληρος ο βράχος ο ιερός που λέγεται Ελλάς.
Ημείς πανηγυρίζοντας την μεγάλην Εορτήν του Ευαγγελισμού τη Υπεραγίας Θεοτόκου και την Επέτειον της 25ης Μαρτίου 1821 και συνεχίζοντες το εθνικό μεγαλούργημα των ενδόξων προγόνων μας, με πίστιν εις την Ορθόδοξον Χριστιανικήν μας Θρησκείαν και αφοσίωσιν εις την φιλτάτην μας Ελληνικήν μας Πατρίδα – την Πατρίδα των Πατρίδων – αδελφωμένοι και ομονοούντες και εξαίροντες το ιδιαιτέρως υψηλόν φρόνημα των Ενόπλων μας Δυνάμεων, το οποίο αποτελεί παράγοντα ασφαλείας τόσον εν ειρήνη, όσον και εν πολέμω, καλούμεθα να συνεχίσουμε το παράδειγμα εκείνων – μέσα στα πλαίσια των εθνικών και θρησκευτικών μας παραδόσεων – για την αντί πάσης θυσίας διαφύλαξιν των Ιερών και των Οσίων του περιουσίου Ελληνικού μας Έθνους και για την υπεράσπισιν της εθνικής ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητος της Χώρας μας. Και για την ολοκλήρωσιν των εθνικών πόθων και των πεπρωμένων της ενδόξου Ελληνικής Φυλής μας.
Αθάνατοι Ήρωες του Ιερού Αγώνος του 1821!
Κλείνουμε ευλαβώς το γόνυ εμπρός εις την υπερτάτην θυσίαν Σας δια την Ελευθερίαν! Ορκιζόμεθα συνάμα εις το αίμα Σας, πως το λάβαρον που υψώσατε εις την Αγίαν Λαύραν, το κρατούμε και θα το κρατούμε πάντοτε Υψηλά. Σας διαβεβαιούμε δε, ότι είμεθα πάντοτε πρόθυμοι και πανέτοιμοι – αν παραστή ανάγκη – για κάθε θυσία και ποτέ δεν θα προδώσουμε την ιερή παρακαταθήκη που μας κληροδοτήσατε.
Εστέ δε προς τούτο πλήρως βέβαιοι και αναπαύεσθε ήσυχοι εις τους ιερούς τάφους Σας.
Αιωνία Σας η Μνήμη και αγήρως η Δόξα!
