Ο R. Kipling με το γνωστό  ποίημά του “Αν….”, γραμμένο τον 19ο αιώνα, απευθυνόταν στους νέους με παραινέσεις και υποδείξεις για συγκρότηση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας με ηθική δύναμη, αξιοπρέπεια, διάθεση για εργασία και προσφορά.

Διαβάζοντας σήμερα το περίφημο ποίημά του, διερωτάσαι αν θα τολμούσε να εκφράσει αυτές τις θέσεις και προτροπές χωρίς να κινδυνεύει να χαρακτηρισθεί γραφικός και “αιθεροβάμων”, όπως χαρακτήρισε γνωστός πολιτικός παλιό του συνεργάτη. Θέσεις και αξίες που γαλούχησαν παλιότερες γενιές και, έστω μέσα από σκαμπανεβάσματα, οδήγησαν το Ελληνικό Έθνος στην δημιουργία του Ελληνικού Κράτους και  στην οικονομική ανάπτυξη, δίνοντας έτσι την δυνατότητα να ονειρευόμαστε την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, κατέρρευσαν παταγωδώς.

Ο μιθριδατισμός έγινε ο τρόπος ζωής του νεοέλληνα. Έτσι, μικρές καθημερινές δόσεις ανοχής στην υποκρισία, στον καιροσκοπισμό, στην ανίδρωτη ανέλιξη, στα μικροδωράκια στον εαυτό μας όταν έχουμε θέσεις εξουσίας, είχαν σαν αποτέλεσμα  να καταπίνουμε εύκολα τα δηλητήρια που μας ποτίζουν οι πολιτικές “ελίτ” του τόπου μας. Η ακατάσχετη παροχολογία, οι ψεύτικες υποσχέσεις, η εθνοκαπηλία, η κουλτούρα της παρέας και του καφενείου, η αναξιοκρατία και η ρουσφετολογία, η κατάργηση με νόμους της άμιλλας και η ισοπέδωση των πάντων προς τα κάτω, γίνεται καλά ανεκτή.

Όμως, υπάρχει νομοτέλεια. Αργότερα ή νωρίτερα ακολουθεί η εκφύλιση των δομών της κοινωνίας και στο τέλος η κατάρρευση.

Πού βρίσκεται η Ελλάδα σήμερα;

Πού βρίσκεται η Ευρωπαϊκή  Ένωση σήμερα;

Πού βρίσκεται η Μεσόγειος, η μέγιστη κοιτίδα πολιτισμού, σήμερα;

Φοβάμαι, μιλώντας για μας, πως ήδη είμαστε στο στάδιο της εκφύλισης.

Ο Βάρναλης με καυστική ειρωνεία περιγράφει το πώς πορευόμαστε στο δικό του “Αν”˙ μια πορεία που αν δεν αναστραφεί μαθηματικά μας οδηγεί στην κατάρρευση, όπως καταρρέουν τα άστρα που κάποτε φεγγοβολούσαν μετατρεπόμενα σε μαύρες τρύπες! Μόνο που η μαύρη τρύπα της πάλαι ποτέ λαμπρής Ελλάδας ας μην βαυκαλιζόμαστε ότι θα επηρεάσει την Ευρώπη ή και τον κόσμο ολόκληρο όπως πολλοί πίστεψαν. Απλώς θα εξαφανίσει την Ελλάδα με ό,τι στο πέρασμα των αιώνων δημιούργησε, αφήνοντας στους παρατηρητές μια στυφή γεύση και ένα αίσθημα οίκτου για το πώς μπορεί να καταρρεύσει ένα έθνος, που κάποτε ήταν αντικείμενο θαυμασμού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση κλυδωνίζεται. Δημιούργημα μεγάλων ηγετών που βίωσαν την φρίκη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και οραματίσθηκαν μια Ευρώπη ειρήνης και ευημερίας, αντιμετωπίζει προβλήματα συντονισμού και συνεργασίας των κρατών μελών της και εξάρσεις εθνικισμού. Το “ένας για όλους και όλοι για έναν” φαίνεται ότι τελικά ήταν μόνο για τους τρεις σωματοφύλακες. Στην Ευρώπη είναι το ναι μεν όλοι μαζί, αλλά…. Και δυστυχώς σ’ αυτό το αλλά…. μεγάλη είναι η συμμετοχή της χώρας μας με τις απερίσκεπτες και ψηφοθηρικές πρακτικές των παλαιότερων κυβερνήσεων (δεν ήταν άμοιρη και η εκάστοτε αντιπολίτευση) και την ανερμάτιστη πολιτεία της σημερινής, που από τον παράδεισο που υποσχόταν έφτασε να χαμογελά στην κόλαση!

Το προσφυγικό κύμα σαρώνει την χώρα μας. Η κυβέρνηση άνοιξε την αγκαλιά της φώναξε ελάτε, εμείς σας αγαπούμε και σεβόμαστε τον πόνο σας και θα σας βοηθήσουμε να πάτε εκεί που θέλετε, δεν ρώτησε όμως αν οι άλλοι τους θέλουν, που τελικά δεν τους θέλουν και βρεθήκαμε παντελώς απροετοίμαστοι να τους στοιβάζουμε σε άθλιες συνθήκες, στα λασπόνερα της Ειδομένης και τα τσιμέντα του λιμανιού του Πειραιά, να μας αποκόπτουν σιδηροδρομικούς και οδικούς άξονες και να προσπαθούμε να συνεργαστούμε με την Τουρκία, λύνοντας καθημερινά σταυρόλεξα, στα οποία όπως φαίνεται δεν είμαστε και πολύ δυνατοί. Δυστυχώς, άλλο το καφενείο και άλλο το Υπουργικό Συμβούλιο. Τα μπερδέψαμε.

Όσον αφορά την Μεσόγειο, η φλόγα που άναψε και καίει, πολύ δύσκολα θα σβήσει. Κυνικά συμφέροντα των ισχυρών και αφέλειες οραματιστών για δημοκρατία στην Μεσόγειο, οδήγησαν σε ανατροπή καθεστώτων που ήταν βέβαια δικτατορικά με δεκάδες ή εκατοντάδες θύματα αντιφρονούντων κάθε χρόνο, δημιούργησαν όμως τελικά εκατοντάδες χιλιάδες θύματα και τραγική ταλαιπωρία σε εκατομμύρια. Όσο για την δημοκρατία υπήρξε η πιο μεγάλη φενάκη. Κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η εικόνα της Μεσογείου στο τέλος. Ας ελπίσουμε η πυρκαγιά αυτή να μη μας κατακάψει.

Όμως ας κοιτάξουμε τα του οίκου μας, σαν έθνος και σαν κράτος. Εμείς τι πρέπει να κάνουμε για να αποτρέψουμε το μοιραίο. Κάνω μερικές σκέψεις. Νομίζω ότι:

Αν δεν γίνει συνείδησή μας ότι δεν έχουμε μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις, δεν μπορεί να επιζητούμε καλύτερες αμοιβές με λιγότερη εργασία, να επιζητούμε ελευθερία λόγου, κινήσεων και δράσεων που περιορίζουν τις ελευθερίες των άλλων, να επιζητούμε κοινωνική πρόνοια, παράλληλα με άθληση στην φοροδιαφυγή,

Αν δεν επενδύσουμε στην Παιδεία με επιδίωξη την υγιή άμιλλα και την διάκριση, την δημιουργία υψηλής στάθμης επιστημονικού προσωπικού με οράματα και ευγενείς ιδέες, αν το “Άμμες δε γ’εσσόμεθα πολλώ κάρρονες” (εμείς θα γίνουμε καλύτεροι) των Σπαρτιατών δεν το επαναφέρουμε στο συνειδητό μας,

Αν δεν εντρυφήσουμε στον πολιτισμό μας και δεν τον προβάλλουμε όπως αυτός διαμορφώθηκε στις χιλιετίες που πέρασαν, έτσι που να μπορούμε να διδάσκουμε και να διδαχθούμε αποκτώντας και πάλι την εθνική μας αξιοπρέπεια,

Αν όταν ψηφίζουμε δεν έχουμε κριτήριο τι έκαναν οι γονείς μας και οι παππούδες μας, αλλά ποιος δείχνει ικανός να κυβερνήσει αυτή την χώρα μέσα σε ένα πλαίσιο Δημοκρατίας,

Αν εκλέγουμε βουλευτές όχι αυτούς που υπόσχονται διορισμούς και ρουσφέτια αλλά αυτούς που έχουν δώσει δείγματα γραφής στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή, ικανά να πείσουν για την δυνατότητα κοινωνικής προσφοράς,

Αν οι πολιτικοί ηγέτες δεν παύσουν να ψεύδονται συνειδητά, υποσχόμενοι τα πάντα στους πάντες για να εκλεγούν, και αν οι πολίτες δεν αντιδρούν με περιφρόνηση και χλεύη στους ψεύτες,

Αν δεν ενστερνισθούμε το όλοι μεν έχουμε τα ίδια δικαιώματα στην υγεία και την δικαιοσύνη αλλά δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Οι ικανοί και εργατικοί που θα τραβήξουν την κοινωνία μπροστά, θα παράξουν ανάπτυξη και πλούτο και θα στηρίξουν το κοινωνικό κράτος , συγκολλητική ουσία του κοινωνικού συνόλου, πρέπει να αμειφθούν,

Αν η δημόσια διοίκηση δεν στελεχωθεί από τους καλύτερους, η γάγγραινα της γραφειοκρατίας δεν θα θεραπευθεί ˙ και αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς επιλογή βάση ικανοτήτων. Κομματικά κριτήρια είναι απαράδεκτα. Δεξιός-κεντρώος-αριστερός (αλήθεια τι νόημα έχουν σήμερα με τέτοια εκφύλιση όρων και εννοιών) δεν έχει σημασία. Άσπρη γάτα μαύρη γάτα δεν μετράει, που έλεγε ο Ντεγκ Χσιαο Πινγκ, αρκεί να πιάνει ποντίκια. Φοβάμαι όμως πως ακόμη και σήμερα εμείς προσέχουμε το χρώμα και όχι την αποτελεσματικότητα. Έτσι, καταλήγουμε στο τέλος εμείς να γίνουμε τα ποντίκια, περιστοιχιζόμενοι δυστυχώς από γάτες που δεν έχουν και τα καλύτερα αισθήματα απέναντί μας,

 Τότε το μέλλον μας είναι προδιαγεγραμμένο˙ μια μικρή μαύρη τρύπα˙ και δεν θα μας φταίει κανείς˙ ούτε οι μαρξιστές ούτε οι καπιταλιστές ούτε οι, κατά περίσταση και κυβερνώντες, εχθροί μας. Θα φταίμε εμείς οι ίδιοι.

ΣΕΡΡΕΣ  4/4/2016