Στα πλαίσια εφαρμογής των αρχών της ορθής γεωργικήςπρακτικής και της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας, κρίνεται απαραίτητο για τους παραγωγούς πυρηνοκάρπων και μηλοειδών, να λάβουν αυτή την εποχή όλα τα προληπτικά μέτρα που έχουν σαν αποτέλεσμα την καλύτερη αντιμετώπιση των εχθρών και ασθενειών των φυτών κατά την  βλαστική περίοδο που θα αρχίσει σε λίγο. Τα προληπτικά αυτά μέτρα συνδυάζονται με την εφαρμογή του κλαδέματος, έχουν σαν σκοπό την μείωση του διαχειμαζόντων εντόμων και ασθενειών και αναφέρονται  κατά καλλιέργεια παρακάτω.

ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΑ

(ροδακινιά, βερικοκιά, δαμασκηνιά, κερασιά, αμυγδαλιά)

Από τις σημαντικότερες ασθένειες των πυρηνοκάρπων είναι η Μονίλια που οφείλεται στο μύκητα Monilinia fructicola, το Κορύνεο που οφείλεται στο μύκητα Wilsonomyces carpophilus, ο εξώασκος που οφείλεται επίσης στο μύκητα Taphrina sp. και η Φώμοψη στην αμυγδαλιά που οφείλεται στο μύκητα Phomopsis amygdali.

Η καταπολέμηση των συγκεκριμένων ασθενειών γίνεται κυρίως κατά την διάρκεια της βλαστικής περιόδου με ψεκασμούς εξειδικευμένων  φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Η εφαρμογή όμως των παρακάτω καλλιεργητικών μέτρων και ψεκασμών κατά τη χειμερινή περίοδο βοηθά στην μείωση του αρχικού μολύσματος (ειδικά για τον εξώασκο) και επομένως στην αποτελεσματικότερη φυτοπροστασία κατά τη βλαστική περίοδο.

Kαλλιεργητικά – προληπτικά μέτρα.

1. Αφαίρεση και καταστροφή όλων των προσβεβλημένων κλάδων και βλαστών, καθώς επίσης και των μουμιοποιημένων καρπών που βρίσκονται στα δένδρα ή στο έδαφος.
2. Εφαρμογή   του κλαδέματος με ξηρό καιρό.
3. Κατάλληλη διαμόρφωση της κόμης με το κλάδεμα ώστε να διευκολύνεται ο καλός αερισμός και η μείωση της υγρασίας.
4. Προστασία των τομών κλαδέματος με κατάλληλο μυκητοκτόνο.
5. Απολύμανση των εργαλείων κλαδέματος με εμβάπτιση σε καθαρό οινόπνευμα ή διάλυμα φορμόλης 2%.

Χημικά μέτρα αντιμετώπισης : Επίκαιροι ψεκασμοί με εγκεκριμένα σκευάσματα στα ακόλουθα βλαστικά στάδια:

1. Για τον εξώασκο της ροδακινιάς και το κορύνεο της βερικοκιάς ο ψεκασμός πρέπει να γίνει λίγο πριν τη διόγκωση/φούσκωμα των οφθαλμών και οπωσδήποτε πριν φανεί η πράσινη βλάστηση.
2. Για τη μονίλια των πυρηνοκάρπων ένας ψεκασμός πρέπει  να γίνει  αμέσως μετά τη διόγκωση των οφθαλμών για να προστατευθούν τα ευαίσθητα τμήματα του άνθους (σέπαλα, πέταλα, ανθήρες) ιδιαίτερα όταν επικρατεί βροχερός καιρός.

ΜΗΛΟΕΙΔΗ

Από τις σημαντικότερες ασθένειες των μηλοειδών είναι το φουζικλάδιο που οφείλεται στο μύκητα Venturia inaequalis και το βακτηριακό κάψιμο που οφείλεται στο βακτήριο Erwinia amylovora.

Το φουζικλάδιο αντιμετωπίζεται κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου με ψεκασμούς εξειδικευμένων φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα πρέπει να γίνεται κλάδεμα και καταστροφή με φωτιά όλων των προσβεβλημένων κλάδων. Η εργασία του κλαδέματος να γίνεται με ξηρό καιρό (είναι καλό για όλους τους μύκητες που προσβάλουν τα μηλοειδή). Επίσης καλό για τη μείωση του μολύσματος του φουζικλαδίου, τα πεσμένα φύλλα να μαζεύονται και, ή να παραχώνονται (όπου είναι εφικτό), ή να ψεκάζονται (μετά την πτώση) με ουρία που βοηθά στην αποσύνθεσή τους.

Για την αντιμετώπιση του βακτηριακού καψίματος δεν υπάρχουν φυτοπροστατευτικά προϊόντα που να δρουν θεραπευτικά. Ως εκ τούτου η λήψη των παρακάτω καλλιεργητικών – προληπτικών μέτρων είναι η μόνη αποτελεσματική στην αντιμετώπιση αυτής της ασθένειας. Προτείνεται:

1. Ξερίζωμα και κάψιμο όλων των έντονα προσβεβλημένων δένδρων (προσβολή του κορμού ή των βραχιόνων σε απόσταση μικρότερη από 50 cm από τον κορμό).
2. Αυστηρό κλάδεμα των προσβλημένων δένδρων καθ’όλη τη βλαστική περίοδο με αφαίρεση και υγιούς τμήματος.
3. Κατά το κλάδεμα ή τον καθαρισμό των δένδρων, τα εργαλεία να απολυμαίνονται συνεχώς, με εμβάπτιση σε καθαρό οινόπνευμα ή διάλυμα φορμόλης 5%.
4. Αποφυγή λήψης εμβολίων από μολυσμένους οπωρώνες.
5. Ψεκασμός πριν τη διακοπή του λήθαργου με πυκνό χαλκούχο διάλυμα κατά προτίμηση Βορδιγάλειο πολτό 3,5%.

Από τους σημαντικότερους εχθρούς της αχλαδιάς είναι η ψύλλα (Cacopsylla sp.). Πρωτεύοντα ρόλο στη σωστή αντιμετώπιση του εντόμου έχει η αποτελεσματική καταπολέμηση των πληθυσμών της διαχειμάζουσας γενιάς με εφαρμογή χειμερινών λαδιών χωριστά ή σε μίγμα μαζί με πυρεθρίνες. Ο ψεκασμός αυτός στρέφεται κατά των τελείων εντόμων και λειτουργεί σαν αποτρεπτικό ωοτοκίας επειδή η ψύλλα δεν ωοτοκεί σε επιφάνειες που έχουν λάδι.

Οι χειμερινοί ψεκασμοί είναι απαραίτητοι και εναντίον του κόκκινου τετρανύχου (Panonychus ulmi) όταν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν περισσότερα από 1000 χειμερινά αυγά ανά μέτρο καρποφόρου ξύλου. Ο ψεκασμός για να είναι αποτελεσματικός, απαιτείται καλή διαβροχή των δένδρων, επειδή τα αυγά του κόκκινου τετρανύχου εναποτίθενται σε προφυλαγμένες θέσεις στα κλαδιά των δένδρων, προς τη νότια κυρίως πλευρά .

Γενικές οδηγίες για τη διενέργεια χειμερινών ψεκασμών.

Οι χειμερινοί ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα συνιστώνται στις περιπτώσεις προσβολής των δένδρων από μυκητολογικές και βακτηριολογικές προσβολές που διαπιστώθηκαν κατά την προηγούμενη βλαστική περίοδο και αποβλέπουν στον έλεγχο ή τη μείωση του αρχικού μολύσματος, ώστε να είναι αποτελεσματικότερη η καταπολέμηση την επόμενη άνοιξη.

Γίνονται συνήθως στον πλήρη λήθαργο, με ήπιο καιρό, χωρίς βροχή ή άνεμο και θερμοκρασία μεγαλύτερη από τους 5 βαθμούς Κελσίου.

Οι χειμερινοί ψεκασμοί με λάδια συνιστώνται για να αντιμετωπιστούν οι διαχειμάζουσες μορφές κοκκοειδών, αφίδων, τα αυγά των τετρανύχων και τα διαχειμάζοντα έντομα όταν διαπιστώνονται προσβολές κατά την προηγούμενη βλαστική περίοδο στα φυλλοβόλα δένδρα. Επειδή οι χειμερινοί ψεκασμοί έχουν δράση επαφής, πρέπει να γίνεται πλήρης κάλυψη των δένδρων. Τα χειμερινά λάδια είναι πιο αποτελεσματικά σε αυγά και διαχειμάζουσες μορφές εντόμων, επειδή όμως είναι φυτοτοξικά πρέπει να χρησιμοποιούνται μέχρι τα στάδια Α, Β (φούσκωμα των ματιών). Τα θερινά λάδια είναι λιγότερο αποτελεσματικά και επίσης λιγότερο φυτοτοξικά και μπορούν να χρησιμοποιούνται μέχρι τα στάδια Γ, Δ (πράσινη κορυφή).

Σε κάθε περίπτωση οι παραγωγοί πρέπει να εφαρμόζουν πιστά τις οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων έτσι όπως αναγράφονται στην ετικέτα. Για περισσότερες πληροφορίες οι παραγωγοί μπορούν να απευθύνονται στο Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου  στα  τηλ. 2321355224, 2321355241.