Μια ερευνητική πρωτοβουλία με επίκεντρο την καταγραφή των πρακτικών φυτοπροστασίας και των απόψεων των ελαιοπαραγωγών υλοποιείται από το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) , η οποία προέκυψε ως ανάγκη αποτύπωσης της υφισταμένης κατάστασης σε μια πολυετή προσπάθεια που γίνεται από το Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας και Φαρμακολογίας για την βελτίωση της παραγωγής ελιάς στην Περιφέρεια Κρήτης. Η πρωτοβουλία αυτή, αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς την επιστημονικά υποστηριζόμενη συμβουλευτική στo πλαίσιo της σύγχρονης γεωργίας ακριβείας. Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ροδιτάκης Μανόλης, αναπληρωτής καθηγητής Γεωργικής Εντομολογίας και Φαρμακολογίας και πρόεδρος του Τμήματος Γεωπονίας, του ΕΛΜΕΠΑ ανέφερε ότι η πρωτοβουλία εντάσσεται μέσα στις ευρύτερες στρατηγικές ανάπτυξης και υποστήριξης του πρωτογενή τομέα από το Τμήμα Γεωπονίας.
Η ερευνητική πρωτοβουλία έχει ως βασικό εργαλείο ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο προς τους παραγωγούς με στόχο να αποτυπώσει τη γνώμη των ελαιοκαλλιεργητών σχετικά με την αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς, όπως πραγματοποιείται από το Εθνικό Πρόγραμμα Συλλογικής Καταπολέμησης του Δάκου της Ελιάς (Δακοκτονία) και ταυτόχρονα, να καταγράψει τις τεχνικές που χρησιμοποιούν οι ίδιοι οι παραγωγοί σε ιδιωτικό επίπεδο. «Είναι ένα σημαντικό εργαλείο, πρόσβασης στον παραγωγό σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο, που θα μας επιτρέψει να καταγράψουμε σημαντικές ποσοτικοποιημένες πληροφορίες για επιλεγμένες παραμέτρους (ποσοστά, τάσεις ή/και συσχετίσεις) οι οποίες, μετά την ανάλυση τους, θα αποτελέσουν τη βάση για τη λήψη σημαντικών αναπτυξιακών αποφάσεων» εξήγησε ο κ. Ροδιτάκης, ο οποίος σε ό,τι αφορά τη στόχευση, είπε ότι μέσω του ερωτηματολογίου επιχειρείται να καταγραφούν οι πρακτικές που εφαρμόζονται από τους ελαιοπαραγωγούς, πώς εφαρμόζονται και πώς λαμβάνονται αποφάσεις για επεμβάσεις σε ατομικό επίπεδο. Σε ένα δεύτερο επίπεδο θα γίνει καταγραφή των απόψεων των παραγωγών σε ορισμένα θέματα, όπως, πόσο καλά είναι ενημερωμένοι, από πού ενημερώνονται, και τι πιστεύουν ότι χρειάζεται άμεσης βελτίωσης.
«Οι απαντήσεις που θα λάβουμε θα αναλυθούν και τα δεδομένα που θα προκύψουν θα διαχυθούν στους υπεύθυνους φορείς με σκοπό να ενημερωθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι για την υφιστάμενη κατάσταση. Στην αμέσως επόμενη φάση, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και με βάση την ανάλυση από το ερωτηματολόγιο θα πρέπει να αποφασιστούν οι δράσεις που στοχευμένα θα θεραπεύσουν παραμέτρους που επιδέχονται βελτίωσης (πιθανώς ακόμα και με σεμινάρια /ενημερώσεις προς στους παραγωγούς)» πρόσθεσε ο αναπληρωτής καθηγητής Γεωργικής Εντομολογίας και Φαρμακολογίας.
Οι πληροφορίες από ερωτηματολόγιο εκτιμάται ότι μπορούν να αναδείξουν οριζόντια θέματα που χρήζουν θεραπείας σε επίπεδο ΠΕ Κρήτης, αλλά και τοπικές πρωτοβουλίες (θετικές ή αρνητικές) που θα επιτρέψουν, στον μέλλον, την καθοδήγηση των παραγωγών ακόμα και σε επίπεδο τοπικής κοινότητας, ενώ η έρευνα αποτελεί το πρώτο βήμα προς την επιστημονικά υποστηριζόμενη συμβουλευτική στο πλαίσιο της σύγχρονης γεωργίας ακριβείας. «Θα απαιτηθούν και άλλα βήματα, με συστηματικό τρόπο και συντεταγμένο σχέδιο. Ευελπιστούμε ότι αυτή η προσπάθεια θα αποτελέσει τον οδηγό προς αυτή την κατεύθυνση, που όμως θα χρειαστεί την υποστήριξη όλων των δημόσιων, παραγωγικών και εμπορικών/μεταποιητικών φορέων που εμπλέκονται» είπε ο κ. Ροδιτάκης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, συμπληρώνοντας ότι οι σύγχρονες αντιλήψεις στην ελαιοκαλλιέργεια και ειδικότερα στην φυτοπροστασία έχουν ως άξονες την πρόληψη όσο και την ορθολογική εφαρμογή: «Και στους δυο άξονες βασικό ρόλο έχει η απόκτηση ειδικευμένης πληροφορίας, η ενσωμάτωση της πληροφορίας στο πρόγραμμα αντιμετώπισης και η σωστή και έγκαιρη εφαρμογή των μέτρων φυτοπροστασίας. Η πληροφορία αυτή μπορεί να σχετίζεται με τα επίπεδα προσβολής, με μοντέλα πρόβλεψης, με αξιολόγηση των μέτρων φυτοπροστασίας ανά περιοχή (εξειδικευμένη πληροφόρηση τοπικά) και φυσικά με την έγκυρη ενημέρωση και καθοδήγηση των παραγωγών ώστε να εφαρμόζονται οι βέλτιστες πρακτικές στην κατάλληλη χρονική περίοδο. Οι πρώτες ενδείξεις από την κεντρική εφαρμογή τέτοιων κατευθύνσεων σε συνεργασία με την ΠΕ Κρήτης το ΥΠΑΑΤ και το ΙΤΕ μας στέλνουν πολύ θετικά μηνύματα καθώς παρατηρείται μια σταθερά καλή ποιότητα στο ελαιόλαδο της Κρήτης, όλα τα χρόνια εφαρμογής του θεσμού μέσω της συμμετοχής μας στη Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή σε Θέματα Φυτοπροστασίας και κατ' επέκταση στην λήψη κρίσιμων αποφάσεων».
Η υποστήριξη του πρωτογενή τομέα, ειδικότερα από το Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας υλοποιείται μέσα από σημαντικά ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με φορείς όπως η Περιφέρεια Κρήτης (Έργο 'Εξειδικευμένη επιστημονική υποστήριξη και καινοτόμες δράσεις για τη φυτοπροστασία της ελιάς στην Περιφέρεια Κρήτης 2022-2023), και το ΥΠΑΑΤ (Ερευνητικές Δράσεις στο πλαίσιο της Δακοκτονίας 'Παρακολούθηση της ανθεκτικότητας των χρησιμοποιούμενων φυτοπροστατευτικών προϊόντων και της αποτελεσματικότητας αυτών', και το Έργο NT4D), συνεργασίες με ιδιωτικές εταιρίες (ΙΟΝΟΣ-ΜΙΚΕ, AgriSC- DECOEXPER, ProActive, FMC Hellas) και συνέργειες με άλλα ερευνητικά ιδρύματα όπως ΕΛΓΟ-Δήμητρα, ΙΤΕ και ΓΠΑ. Το Τμήμα Γεωπονίας συμβάλει επίσης στην ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα μέσα από την συμμέτοχή του στην 'Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή σε Θέματα Φυτοπροστασίας' της Περιφέρειας Κρήτης που συμβάλει καθοριστικά στην ορθολογική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας στην Περιοχή της Κρήτης.
«Η παραπάνω συλλογική προσπάθεια, έχει ήδη φέρει σημαντικές βελτιώσεις στην ελαιοπαραγωγή σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης τα τελευταία χρόνια, όμως υπάρχουν ακόμα πολλά σημεία που επιδέχονται βελτίωσης τηρώντας πάντα στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο» τόνισε ο κ. Ροδιτάκης.
Η ερευνητική πρωτοβουλία σχεδιάστηκε και υποστηρίζεται από την ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Εντομολογίας και Φαρμακολογίας του Τμήματος Γεωπονίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ και την Περιφέρεια Κρήτης. Υπεύθυνος για την έρευνα είναι ο Αν. Καθηγητής, Ροδιτάκης Μανόλης και στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος Γεωπονίας Αικατερίνη Κρέμη και Δήμητρα Παπαδάκη.
«Στην έρευνα αυτή μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι καλλιεργητές ελιάς που δραστηριοποιούνται στην Περιφερειακή Ενότητα Κρήτης. Τους καλούμε λοιπόν, να απαντήσουν στο ανώνυμο ερωτηματολόγιο και να μοιραστούν μαζί μας τις πεποιθήσεις τους για την υφιστάμενη κατάσταση στην αντιμετώπιση του δάκου από το χθες μέχρι το σήμερα. Η συμβολή τους σε αυτήν την προσπάθεια είναι καθοριστική και τους ευχαριστούμε εκ των προτέρων» κατέληξε ο κ. Ροδιτάκης
