Η 19η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, ο οποίος εσφαγιάσθη και εξεδιώχθη βιαίως από τις προγονικές του εστίες. Εκατόν δύο χρόνια παρήλθαν από τότε που εξερριζώθη από τον Πόντο ο εκεί από αιώνων διαβιών ακμαίος και φιλοπρόοδος Ελληνισμός.
Η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε την Γενοκτονία και τις σφαγές κατά των Ποντίων.
Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων έγινε την 24η Φεβρουαρίου 1994 διά του Νόμου 2193/1994 (ΦΕΚ Α΄ 32), διά του άρθρου 2 του οποίου η 19η Μαΐου -ημέρα που απεβιβάσθη ο Κεμάλ Πασάς στην Σαμψούντα- καθιερώνεται ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Επακολούθησε η έκδοση του Πρ. Διατάγματος 99 της 11-5-1994 (ΦΕΚ ΦΕΚ Α΄ 78), με το άρθρο 1 του οποίου ορίζεται ότι οι εκδηλώσεις μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου έχουν πανελλήνιο χαρακτήρα και γίνονται σε ολόκληρη την Επικράτεια. Αν δε η 19η Μαΐου δεν συμπίπτει να είναι ημέρα Κυριακή, ο εορτασμός γίνεται την πρώτη Κυριακή μετά την 19η Μαΐου.
Εκ παραλλήλου, η Βουλή των Ελλήνων, τιμώντας την Γενοκτονία των Ποντίων, απεφάσισε την έκδοση ειδικού Επετειακού Τόμου. Ο Τόμος αυτός, 600 και πλέον σελίδων, εκδοθείς από το 2004 υπό του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία, περιέχει, εκτός των άλλων, έγγραφα και στοιχεία των ξένων κυρίως Διπλωματικών Αρχών, που είναι πλήρεις αποδείξεις και τεκμήρια της διαπραχθείσης Γενοκτονίας εις βάρος του Ποντιακού Ελληνισμού. Συγγραφεύς του εν λόγω σπουδαίου Τόμου (ο οποίος, σημειωτέον, απεστάλη σε Κοινοβούλια και Διπλωματικές Αρχές ξένων χωρών, σε Διεθνείς Οργανισμούς, Πανεπιστήμια κ.ά.), είναι ο καθηγητής κ. Κων. Φωτιάδης.
Αντίστοιχο Τόμο, 250 σελίδων, τιτλοφορούμενο: “Έλληνες του Πόντου“ (Η Γενοκτονία από τον τουρκικό εθνικισμό), εξέδωσε το 2005 η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση της Ανατολικής Αττικής. Συγγραφεύς του Τόμου αυτού, είναι ο διδάκτωρ της σύγχρονης Ιστορίας του Α.Π.Θ. κ. Βλάσης Αγτζίδης.
Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, που είναι ένα γεγονός ιστορικώς τεκμηριωμένο, ενετάσσετο σε οργανωμένο σχέδιο εξοντώσεως όλων των μειονοτήτων που διαβιούσαν στο χώρο της Μικράς Ασίας. Το σχέδιο αυτό των Νεοτούρκων ολοκληρώθηκε από το Καθεστώς του Κεμάλ με την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και την πυρπόληση και τη σφαγή της Σμύρνης. Υπεύθυ-
νοι για την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, είναι ο Μουσταφά Κεμάλ, ο Ινονού και ο Τοπάλ Οσμάν.
Οι διαδοχικές Γενοκτονίες του Ποντιακού Ελληνισμού, έγιναν από τις στρατιωτικές και παραστρατιωτικές δυνάμεις του Τουρκικού Κράτους, μεταξύ του 1908 και του 1915 και μεταξύ του 1915-1918 και 1919-1922. Από το 1915, οπότε άρχισαν οι μαζικές εκτοπίσεις Ποντίων με την δημιουργία Ταγμάτων Εργασίας (με την καθοδήγηση του Γερμανού Συνταγματάρχου Λίμαν Φον Σάντερς) μέχρι το 1922, εξοντώθηκαν από τους Νεοτούρκους και τους Κεμαλικούς άνω των 350.000 Ποντίων.
Ειδικώτερα, οι συστηματικές σφαγές των Ελλήνων του Πόντου από τους Τούρκους, άρχισαν ουσιαστικώς από του έτους 1908 και ετερματίσθησαν το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών που έγινε με την Συνθήκη της Λωζάννης της 24ης Ιουλίου του 1923, οπότε οι επιζήσαντες Πόντιοι αφίχθησαν στην Ελλάδα και εγκατασταθέντες επί το πλείστον στην Μακεδονία και την Θράκη, απετέλεσαν δυναμικό παράγοντα του εθνικού κορμού, διακρινόμενοι για την φιλοπατρία, την εργατικότητα, την φιλοξενία και την πιστή προσήλωσή τους στα αθάνατα Ελληνοχριστιανικά μας ιδεώδη.
Ας σημειωθεί συναφώς, ότι με τον Νόμο 2645/1998 (ΦΕΚ Α΄ 234), η 14η Σεπτεμβρίου -ημέρα που οι δυνάμεις του Κεμάλ Πασά πυρπόλησαν και κατέστρεψαν την Ελληνικώτατη Σμύρνη- καθιερώθη ως Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό Κράτος, με το άρθρο 2 δε του Προεδρικού Διατάγματος 304/2001 ωρίσθη ότι αν η 14η Σεπτεμβρίου δεν συμπίπτει να είναι ημέρα Κυριακή, ο εορτασμός των εκδηλώσεων μνήμης γίνεται την πρώτη Κυριακή μετά την 14η Σεπτεμβρίου.
Η νομοθετική καθιέρωση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο της 19ης Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης για την Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού και τις αλησμόνητες Πατρίδες του εύανδρου Πόντου και της Μικράς Ασίας και η προώθηση της διεθνούς αναγνωρίσεώς της, αποτελεί για όλους εμάς χρέος τιμής. Από την αναγνώριση δε αυτή της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, αρχίζει η γραμμή της Ελληνικής αντίστασης στον σύγχρονο τουρκικό επεκτατισμό, όπως πολύ ορθώς τονίζει ο Καθηγητής Κων. Φωτιάδης στο προαναφερόμενο βιβλίο του.
Μνήμονες, όθεν, του υπέρτατου αυτού εθνικού μας χρέους, ας μη παραδώσουμε στη λήθη του χρόνου τον αφανισμό του Ποντιακού και του Μικρασιατικού Ελληνισμού, αλλά να διατηρήσουμε άσβεστη τη φλόγα των Ελληνοχριστιανικών μας παραδόσεων που μας κληροδότησαν οι ένδοξοι πρόγονοί μας, την οποία και να μεταλαμπαδεύσουμε περαιτέρω στις επερχόμενες γενεές. Προσέτι δε, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει το του ποιητού:
“Μην λησμονείς πως Έλληνα σ’ έχει γεννήσει η φύση
και μέσα σου λάμπει αδάμαστη του Γένους σου η ψυχή!”
