Ρινίτιδα σημαίνει φλεγμονή του ρινικού βλεννογόνου, της μεμβράνης που παράγει εντός της μύτης την κολλώδη ουσία γνωστή ως βλέννα που υγραίνει τον εισπνεόμενο αέρα και συγκρατεί σκόνες και μικρόβια, λειτουργώντας ως πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού.
Οι δυο βασικότεροι τύποι ρινίτιδας είναι η ιογενής και η αλλεργική και οφείλονται αντίστοιχα στην παρουσία παθογόνου ιού και στην υπερβολική αντίδραση του οργανισμού σε ουσίες που είναι αβλαβείς και ονομάζονται αλλεργιογόνα.
Το αλλεργιογόνο προσκολλάται στον βλεννογόνο και αναγνωρίζεται από τον οργανισμό ως εχθρική ουσία, ενεργοποιώντας αντισώματα και χημικές ουσίες, όπως η ισταμίνη, προκαλώντας ενοχλητικά συμπτώματα.
Χαρακτηριστικά Συμπτώματα
Η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά νοσήματα του ανώτερου αναπνευστικού επηρεάζοντας περίπου το 20% του ενήλικου πληθυσμού και ακόμα περισσότερο έφηβους και παιδιά.
Τα τελευταία χρόνια, ενδεχομένως λόγω των συνεχώς επιδεινούμενων περιβαλλοντικών συνθηκών, έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση των περιστατικών.
Η ακατάπαυστη καταρροή, το μπούκωμα που προκαλεί πονοκεφάλους και απώλεια οσμής και γεύσης, ο ρινικός κνησμός, τα κόκκινα μάτια που δακρύζουν, δεν είναι απειλητικά για τη ζωή μας, αλλά επιδεινώνουν σημαντικά την ποιότητά της.
Δυσκολία στον ύπνο, κόπωση στην εργασία, απώλεια συγκέντρωσης των εφήβων, ιδίως κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου, και δυσκολία στις κοινωνικές εκδηλώσεις, δημιουργούν την ανάγκη αναζήτησης ιατρικής βοήθειας.
Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπλοκές όπως αλλεργικό άσθμα και επαναλαμβανόμενες ιγμορίτιδες, ασθένειες με χειρότερα συμπτώματα και αυξημένη επικινδυνότητα. Ανάλογα με την έναρξη και διάρκεια των συμπτωμάτων χωρίζεται σε δύο τύπους, χρόνια και εποχιακή.
Τα Συνηθέστερα Αλλεργιογόνα
Το βασικότερο αλλεργιογόνο υπεύθυνο για την εποχιακή ρινίτιδα είναι η γύρη δένδρων και χόρτων.
Διαφορετικοί οργανισμοί εμφανίζουν ευαισθησία στη γύρη διαφορετικών φυτών με αποτέλεσμα η διάρκεια της αλλεργίας να ταυτίζεται με την εποχή ανθοφορίας του αντίστοιχου φυτού.
Σκόνη, ακάρεα, τρίχωμα ζώων και κάποια ήδη μυκήτων ευθύνονται περισσότερο για τη χρόνια ρινίτιδα.
Ουσίες όπως οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, ο καπνός των τσιγάρων, η υγρασία και τα χημικά μπορούν να επιδεινώσουν τη ρινική φλεγμονή και την ταλαιπωρία.
Συμβουλές
• Άνεμος, ζέστη και υγρασία ευνοούν την κυκλοφορία της γύρης.
Παραμένουμε σε χώρο με κλειστά παράθυρα.
• Φοράμε γυαλιά ηλίου για να περιορίσουμε την επαφή της γύρης με τα μάτια.
• Προμηθευόμαστε φίλτρο γύρης για τον κλιματισμό του αυτοκινήτου εφόσον υποστηρίζεται.
• Διατηρούμε καθαρό τον κήπο μας από χόρτα και ζιζάνια και προτιμάμε φυτά με μεγάλα άνθη και έντονα χρώματα που η γύρη τους μεταφέρεται περισσότερο με τα έντομα και όχι μέσω του αέρα.
• Αποφεύγουμε τις μετακινήσεις σε εξωτερικό χώρο νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα, όταν τα επίπεδα γύρης στην ατμόσφαιρα είναι υψηλά λόγω ανθοφορίας των φυτών.
Αντιμετώπιση
Υπάρχει σημαντικό φαρμακευτικό οπλοστάσιο με πολλές θεραπευτικές επιλογές, ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας και των ενοχλητικών συμπτωμάτων της.
Αντιισταμινικά spray μύτης και οφθαλμικές σταγόνες: Δρουν καταστέλλοντας την ισταμίνη που ευθύνεται για τα συμπτώματα της αλλεργίας τοπικά στα μάτια και στη μύτη.
Έχουν ταχύτατη δράση και ανακουφίζουν άμεσα ρινικό κνησμό, καταρροή και οφθαλμικά αλλεργικά συμπτώματα στις πιο ήπιες περιπτώσεις.
Ενδορινικά spray κορτιζόνης:Χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της φλεγμονής του ρινικού βλεννογόνου ανακουφίζοντας μπούκωμα, καταρροή και ρινικό κνησμό.
Προτιμούνται σε μέτριες και βαρύτερες περιπτώσεις ρινίτιδας και απαιτούν καθημερινή χρήση μέχρι να ολοκληρωθεί η θεραπεία.
Η απορρόφηση του φαρμάκου από τον οργανισμό είναι ανάλογα με την ουσία ελάχιστη ή μηδαμινή, επιτρέποντας μεγαλύτερης διάρκειας θεραπεία.
Αποσυμφορητικά spray ή σταγόνες:Προκαλούν σύσπαση των αγγείων της μύτης ανακουφίζοντας άμεσα και αποτελεσματικά από τη ρινική συμφόρηση.
Λόγω του μηχανισμού δράσης τους δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για πάνω από 7 ημέρες καθώς μπορούν να προκαλέσουν φαρμακευτική ρινίτιδα, ένα είδος εξάρτησης του ρινικού βλεννογόνου από το φάρμακο, χωρίς το οποίο δημιουργείται μόνιμη συμφόρηση.
Όσον αφορά τις πιο επίμονες περιπτώσεις, η επίσκεψη στο γιατρό κρίνεται απαραίτητη και χορηγούνται συνήθως από το στόμα:
Αντιισταμινικά σε χάπια ή σιρόπι που δρουν καταστέλλοντας την ισταμίνη στον οργανισμό.
Η δράση τους είναι καταλυτική στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας σε μάτια και μύτη.
Μπορούν να χορηγηθούν προληπτικά στην αρχή της περιόδου γυρεοφορίας, πριν την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων.
Συνδυάζονται με ασφάλεια με φάρμακα τοπικής χρήσης για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Κορτικοστεροειδή: Διατίθενται κυρίως σε μορφή χαπιών και χρησιμοποιούνται για βαρύτερες περιπτώσεις.
Είναι πολύ αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση όλων των συμπτωμάτων της νόσου και είναι σημαντικό να τηρούνται κατά γράμμα η δοσολογία, οι μέρες και ώρες χορήγησης του φαρμάκου που έχουν καθοριστεί από τον θεράποντα ιατρό.
Η μοναδική θεραπεία για το αίτιο της αλλεργικής ρινίτιδας που στοχεύει στην αλλαγή του τρόπου αντιμετώπισης του αλλεργιογόνου από τον οργανισμό, είναι η ανοσοθεραπεία.
Η φιλοσοφία της είναι η αντιμετώπιση του αλλεργιογόνου ως ακίνδυνη ουσία χωρίς να ενεργοποιούνται οι αμυντικοί μηχανισμοί που προκαλούν τα δυσάρεστα συμπτώματα της ρινίτιδας.
Χορηγούνται υπογλώσσια ή ενέσιμα σταδιακά αυξανόμενες δοσολογίες του αλλεργιογόνου ώστε να το συνηθίσει ο οργανισμός, χωρίς την πρόκληση δυσάρεστων συμπτωμάτων.
Η θεραπεία απευθύνεται μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις και απαιτεί παρακολούθηση από αλλεργιολόγο.
