Η σημασία της συνεχούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης των παραγωγών

Στην πυραμίδα της παραγωγικής διαδικασίας ποιοτικού και ασφαλούς προϊόντος οι περισσότεροι πιστεύουμε ότι στην κορυφή βρίσκεται η σωστή επιλογή πρώτων υλών (σπόρους, ποικιλίες, γεωπονικά σκευάσματα κτλ). Αυτό είναι σωστό, αλλά δεν είναι αρκετό. Όλα ξεκινάνε ένα βήμα πίσω. Η σωστή βάση βρίσκεται στην πρώτη βαθμίδα της πυραμίδας όπου βασιλεύει η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ.

Η εκπαίδευση πρέπει να είναι γενική και σε όλα τα επίπεδα της καταναλωτικής διαδρομής.  Σώστή εκπαίδευση χρειάζονται οι αγρότες για την παραγωγή ποιοτικού και ασφαλούς προϊόντος. Χρειάζεται ο μεταφορέας, μεταποιητής, μεταπωλητής, ώστε να μην υποβαθμιστεί το προϊόν (αλλοίωση εξωτερικών χαρακτηριστικών, επιμόλυνση από λάθος συντήρηση και μεταφορά κ.α.) στην πορεία από την παραγωγή στην αγορά. Εκπαίδευση χρειάζεται και ο καταναλωτής, ώστε η τελική του επιλογή, που έχει τελικά, όλη τη βαρύτητα στην αγορά, να γίνεται με τα σωστά κριτήρια (πιστοποίηση προϊόντος, ενημέρωση, έλεγχος) και να μην παρασύρεται μόνο από την εικόνα και αναγραφόμενες περιγραφές (ποιοτικό, υγιεινό κ.α.) που αποπροσανατολίζουν την αγορά και καμουφλάρουν το προϊόν.

Σε πρώτο επίπεδο θα αναφερθούμε στην εκπαίδευση των παραγωγών. Τους ανθρώπους που έρχονται σε πρώτη επαφή με την παραγωγή. Από μόνοι τους, οι παραγωγοί, λόγω εμπειρίας και καθημερινής παρατήρησης του προϊόντος γνωρίζουν πάρα πολλά.

Η επιστήμη όμως και οι απαιτήσεις ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο τρέχουν με ταχύτητα φωτός. Τα πρότυπα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης που εφαρμόζονται στη χώρα μας, AGRO & GLOBAL GAP, έχουν κοινή απαίτηση τη συνεχή ενημέρωση των παραγωγών στα θέματα:

  1. Ανάγκες της καλλιέργειας
  2. Εφαρμογής των Συστημάτων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (ΣΟΔ)
  3. Υγιεινή και ασφάλεια
  4. Ιχνηλασημότητα προϊόντος
  5. Περιβαλλοντικά θέματα

Ας δούμε κάθε μία από τις πέντε παραπάνω ενότητες:

  1. Η κάθε καλλιέργεια έχει άλλα δεδομένα παραγωγής, άλλη περίοδο ανάπτυξης και συγκομιδής, διαφορετικούς εχθρούς και ασθένειες και διαφορετικές καλλιεργητικές φροντίδες. Οι παραγωγοί ενημερώνονται από τους γεωπόνους και τους υπεύθυνους συμβούλους για τις ανάγκες ανά περίοδο και καλλιέργεια, ανάλογα τις καιρικές συνθήκες, το στάδιο ανάπτυξης, τις παρατηρήσεις εχθρών και ασθενειών και τη ζήτηση της αγοράς.

 Η σωστή εφαρμογή του ΣΟΔ διασφαλίζει όλη την πορεία του προϊόντος.

  • Οι παραγωγοί πρέπει να πληρούν όλες τις απαιτήσεις στον αγρό. Καθαρά αγροτεμάχια με σήμανση, απαλλαγμένα από απορρίμματα, βλαβερά αντικείμενα και πηγές μόλυνσης για το περιβάλλον και το προϊόν. Σωστή αποθήκευση εργαλείων και σκευασμάτων σε αποθήκες που κλειδώνουν και έχουν σημάνσεις επικινδυνότητας και ενημέρωσης.
  • Σωστή εφαρμογή των φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Χρήση μόνο των εγκεκριμένων σκευασμάτων όπως αναγράφονται στην ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ, minagric.gr. Πάντα με σύσταση εφαρμογής και δοσολογίες από υπεύθυνο γεωπόνο.
  • Καταγραφή όλων των καλλιεργητικών εφαρμογών (λίπανση, ψεκασμούς, κλάδεμα, πότισμα κ.α.), στο ημερολόγιο αγρού, το οποίο είναι πάντα διαθέσιμο για έλεγχο και τεκμηριωση των σωστών εφαρμογών.
  • Με τη εφαρμογή του ΣΟΔ έχει προαποφασιστεί και ελεγχθεί-εγκριθεί όλη η πορεία παραγωγής και μεταφοράς του προϊόντος στην αγορά. Όλα τα στοιχεία είναι συγκεντρωμένα στα έντυπα του ΣΟΔ και άμεσα προσβάσιμα για οποιοδήποτε έλεγχο, για απόδειξη των διαδικασιών που ακολουθούνται.

 Υψίστης σημασίας είναι η ενημέρωση σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας καθ΄ όλη την παραγωγική διαδικασία. Τα πρότυπα ασφάλειας πρέπει να ακολουθούνται για την προστασία του προϊόντος, των εργαζόμενων και του τελικού καταναλωτή. Οι καλλιεργητές πρέπει να φορούν προστατευτικό εξοπλισμό (φόρμα, μάσκα, γάντια) σε κάθε καλλιεργητική εφαρμογή (ψεκασμούς, λιπάνσεις κ.α.). Πρέπει να τηρούνται οι μέρες συγκομιδής από τον τελευταίο ψεκασμό, ώστε να προστατεύονται από την επαφή με ΦΠΠ οι εργαζόμενοι στις συγκομιδές και από την κατανάλωσή τους οι καταναλωτές. Τέλος οι εργαζόμενοι πρέπει να διατηρούν τον προστατευτικό τους ρουχισμό ώστε να αποφευχθούν επιμολύνσεις του προϊόντος και των καταναλωτών.

 Η διατήρηση της ιχνηλασιμότητας του προϊόντος έχει διπλή σημασία. Από πλευράς καταναλωτή η σημασία της ιχνηλσιμότητας έγκειται στο ότι νιώθει ασφάλεια για το προϊόν καθώς μπορεί να γνωρίζει από που προήλθε (παραγωγό, αγροτεμάχιο, ημερομηνίες συγκομιδής, μεταφοράς κ.α.). Από πλευράς παραγωγού η σημασία της ιχνηλασιμότητας διασφαλίζει τη σιγουριά των σωστών εφαρμογών από τον ίδιο, οπότε και τη διασφάλιση του εισοδήματός του.

 Τα περιβαλλοντικά θέματα αν και τα αφήσαμε τελευταία, τα θεωρούμε τα σημαντικότερα. Το περιβάλλον είναι το πεδίο εργασίας των αγροτών. Χωρίς αυτό ή υποβαθμίζοντάς το δεν μπορούν να παράξουν τίποτα. Οπότε σωστές καλλιεργητικές φροντίδες μας επιτρέπουν να διατηρούμε τον επιδιωκόμενο στόχο της αειφορίας. Κάποιες από τις ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος είναι:

  • Προστασία εδαφών και υδροφόρων οριζόντων (αποφυγή ρίξης απορριμμάτων, περίσσιας ψεκαστικού υγρου κ.α. σε μη καθορισμένα σημεία)
  • Προστασία του περιβάλλοντος (ακολουθούμε πάντα τις συνιστώμενες ποσότητες ΦΠΠ και λιπασμάτων από τους υπεύθυνους γεωπόνους)
  • Εναλλαγή δραστικών συστατικών
  • Μείωση αγροχημικών μέσων και αντικατάστασής τους με χρήση φυσικών πρακτικών
  • Επαναχρησιμοποίηση- ανακύκλωση υπολειμμάτων καλλιεργειών ( κομποστοποίηση, ενσωμάτωση- εμπλουτισμός εδαφών, χρήση από την βιομηχανία)
  • Μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος ( χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, απαγόρευση καύσης κλάδων, σωστή συντήρηση εξοπλισμού και αντικατάστασή τους με νεότερης γενιάς)
  • Οικονομία στην κατανάλωση νερού (σωστή μελέτη και καταγραφή αναγκών, σωστή συντήρηση εξοπλισμού και αντικατάσταση φθαρμένων σημείων)

 Όλη η παραγωγική διαδικασία είναι ένας μεγάλος “ιστός”, που κάθε σημείο επηρεάζει και συμπληρώνει όλα τα γύρω του, περιβάλλον – προϊόν – εμπλεκόμενοι παραγωγής – καταναλωτής. Μόνο με τη συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση σε νέα μοντέλα καλλιέργειας, νέες τεχνολογίες και προϊόντα ξεπερνάμε εσφαλμένες λογικές  του παρελθόντος και διατηρούμε γόνιμο και ανταγωνιστικό τον κάθε κλάδο της παραγωγικής διαδικασίας.

 

foodz.gr
Τελευταία ενημέρωση: 
Σάβ. 23 Σεπ. 2017 - 15:35