Ποικίλες οι δημοσιευόμενες «ειδήσεις» του παρελθόντος. Έτσι, παρελαύνουν σ’ αυτές Έλληνες ευεργέτες του 19ου αιώνα, «ένα μοναδικό φαινόμενο στην Παγκόσμια Ιστορία».
Η εκκεντρική και φιλελληνίδα Δούκισα της Πλακεντίας, η Αμερικανο-γαλλίδα Σοφία ντε Μαρμπουά Λεμπρέν (1785-1854), η οποία, πλην άλλων, ανήγειρε και το γνωστό μέγαρο της Πεντέλης. Η μονομαχία στο Παρίσι του «Ερυθρού Ιππότη» και ένθερμου αγωνιστή της κρητικής Εποποιΐας των ετών 1866-1869, Γουσταύου Φλουράνς.
Ο ικανώτατος Διοικητής της Κρήτης, ο Φαναριώτης Ιωάννης Φωτιάδης Πασάς αντιδρά αποφασιστικά σε ενέργειες Γάλλου δουλεμπόρου. Ένας υπουργός των ΗΠΑ πεθαίνει απολύτως πένης και ένα δραματικό και ηρωικό περιστατικό της εξόδου του Μεσολογγίου. Ο επιλοχίας του 1882 Αναστάσιος Παπούλας (1857-1935) είναι ο αρχιστράτηγος του Ελληνικού Στρατού κατά την Μικρασιατική εκστρατεία μέχρι τον Μάιο του 1922. Μια ανατριχιαστική υπόθεση «βρυκολακισμού» στα αρβανιτοχώρια της Άνδρου και ο θάνατος του Αμερικανού Πρεσβυτέρου Ιωάννη Χίλλ, στην Αθήνα, όπου το 1831 είχε ιδρύσει το πρώτο ανώτερο Παρθεναγωγείο, το οποίο εξακολουθεί να λειτουργεί μέχρι σήμερα, ως Σχολή Χίλλ.
Αλλά ας παραθέσουμε επί λέξει τις σχετικές «ειδήσεις» από αθηναϊκές εφημερίδες του 19ου αιώνα, που βρίσκονται στην Παπαχαραλάμπειο βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου:
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ, 8-5-1854. Απεβίωσεν εσχάτως ενταύθα η προ πολλών ετών μεταξύ ημών ζήσασα δούκισα της Πλακεντίας κυρία Σοφία Μαρβονά. Η εξαίρετος αύτη γυνή, της οποίας ο βίος ήτο πλήρης μεγάλων αναμνήσεων και ζωηροτάτων εντυπώσεων ηγάπησε την Ελλάδα και τους Έλληνας και επροσπάθησε καθ’ όλην την διάρκειαν του ενταύθα βίου της να φανή χρήσιμος και ωφέλιμος, διά των ιδιωτικών εργασιών της και της ροπής της εις το να δαπανά τα εαυτής χρήματα υπέρ του εργατικού λαού, ανεγείρουσα οικίας και άλλα ποικίλης μορφής οικοδομήματα. Διά τούτο και εντός και εκτός των Αθηνών απαντά τις εις διάφορα μέρη κτίρια ανήκοντα εις την ειρημένην δούκισαν, ώστε, επί μακρόν χρόνον τα διαρκή ταύτα έργα θέλουν ανακαλεί εις την αγαθήν του Έλληνος ενθύμησιν τον ευεργετικόν αυτής χαρακτήρα.
ΑΙΩΝ, 31-7-1869. Γενομένης εν τινι περιχώρω των Παρισίων μονομαχίας μεταξύ Παύλου Κασσανιάκ και του παρ’ ημίν γνωστού Γουστάβου Φλουράνς, ένεκα λόγων καθαρώς πολιτικών, ουχί δε προσωπικών, ο τελευταίος έλαβε τρεις πληγάς, ών η μία εις το στήθος θανάσιμος. Ευχόμεθα την σωτηρίαν και την ταχείαν ανάρρωσιν του ανδρός, διότι, μεθ’ οία αν έχη εν τη πατρίδι του φρονήματα πολιτικά, περί ών ημίν ου δεδοται να ερευνώμεν, δεν δυνάμεθα να λησμονήσωμεν, ότι και έγραψεν υπέρ Ελλάδος, και ηγωνίσθη εν Κρήτη και ό,τι αν εδυνήθη έπραξε, και λόγω και έργοις υπέρ του Ελληνισμού.
ΑΙΩΝ, 5-2-1870. Ο επί του εμφυλίου πολέμου της Αμερικής υπουργός στρατιωτικών Edwin Stanton, ού η ευφυΐα και η δραστηριότης ησφάλισαν την νίκην της Ομοσπονδίας, αποβιώσας εσχάτως, αφήκε την οικογένειαν αυτού εις εσχάτην ένδειαν, ει και εκατοντάδας εκατομμυρίων διεχειρίσθη ως εκ της θέσεώς του. Αλλ’ όπως αποδείξωσιν, ότι αι δημοκρατίαι δεν είναι πάντοτε αγνώμονες, οι πολιτικοί φίλοι του ήρξαντο έρανον, προς σχηματισμόν κεφαλαίου, υπέρ της χήρας και των τέκνων του. […]
ΑΙΩΝ, 9-3-1870. Αι ειδήσεις άς ελάβομεν εκ της Δυτικής Ελλάδος, παρίστανται λίαν ευάρεστα ως προς την δημοσίαν Ασφάλειαν. Και εν μεν τη Ναυπακτία εφονεύθη υπό των κατοίκων εις επιφοβώτατος και ωμότατος αρχιληστής, ο Μπαζώνης, εν δε τη Ακαρνανία ο διοικητής του μεταβατικού κ. Νικόλας Μακρής συνέλαβεν τον αρχιληστήν Ντελήν, μεθ’ επτά οπαδών του.
ΑΙΩΝ, 18-2-1882. Κατά την ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ, οι εν Μασσαλία μεγάτιμοι ομογενείς κ.κ. Θ. Ροδοκανάκης, Ν. Σαλβάγος, Στ. Ζαφειρόπουλος και Α. Αργένης προσήνεγκον γενναίως οι μεν δύο πρώτοι πρόσοδον εκ 5.000 και 1.500 φράγκων, οι δε δύο τελευταίοι κεφάλαια εκ 35.000 και 30.000 φράγκων, τη εν Κωνσταντινουπόλει εκπαιδευτική και φιλανθρωπική αδελφότητι, προς ίδρυσιν και συντήρησιν εν ταις επαρχίαις προτύπων δημοτικών Σχολείων.
ΑΙΩΝ, 4-3-1882. Μεγαλοπρεπής όντως δωρεάν εποιήσατο ο εν Κωνσταντινουπόλει ομογενής κ. Στεφανόβικ, καταθέσας εν τη Εθνική Τραπέζη περί τας 400.000 δραχμών, ών οι τόκοι θέλουσι δίδεσθαι τη εν Αθήναις προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων Συλλόγω. […]
ΑΙΩΝ, 18-3-1882. Οθωμανός τις εκ Βεγγάζης, Γάλλος δε υπήκοος, μετέφερεν εν Χανίοις της Κρήτης προς δουλεμπορίαν, οκτώ Αιθιοπίδας, άς είχεν αγοράσει εκ των μερών εκείνων. Η αρμοδία αρχή πληροφορηθείσα τούτο, παρέλαβε πάραυτα αυτάς και τας εκήρυξεν ελευθέρας, τοποθετήσασα κατόπιν, εις εντίμους οικογενείας επί μισθώ.
ΑΙΩΝ, 23-3-1882. Εν Κηφισιά, όπου επί έτη από της αποβιώσεως του συζύγου αυτής εγκατεβίου εν μικρά τινί ιδιόκτητον χωρική οικία, απεβίωσε, την χθες, η χήρα
του ήρωος της Κλείσοβας Κίτσου Τζαβέλλα, η ιστορική Βασιλική. Η γυνή αύτη είναι μία των επιζησασών γυναικών της αθανάτου εξόδου του Μεσολογγίου. Αφού, ένοπλος, συνεξήλθε και αύτη μετά του Τζαβέλλα, φέρουσα επ’ ώμων τον πρωτότοκον υιόν της, νήπιον μήνα δέκα οκτώ, και αυτή έγκυος ούσα, έρριψεν αυτόν εν μέσω των εχθρών, όπως ελευθερωτέρα απομένουσα αγωνισθή υπέρ της σωτηρίας των συνεξελθόντων προμάχων της ελληνικής ελευθερίας. Το τέκνον της εκείνο ο Δημήτριος, αιχμαλωτισθέν τότε, εξηγοράσθη από του αιχμαλωτίσαντος Πασά, αντί τεσσαράκοντα Τούρκων. […]
ΑΙΩΝ, 27-2-1882. Εν Οδησσώ, απεβίωσε είς των πρωτευόντων μεταξύ της ελληνικής αποικίας ομογενών και καλών της πατρίδος τέκνων ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ, διακριθείς πάντοτε διά την φιλοπατρίαν αυτού, ής μαρτύρια παρέσχε κατά τον κρητικόν ιδίως αγώνα, ότε τη πρωτοβουλία αυτού ενεργήθησαν σπουδαίαι αποστολαί χρημάτων και εφοδίων. Αλλά και υπέρ της διανοητικής του έθνους αναπτύξεως γενναίως συνεισήνεγκε διά της ιδρύσεως του φιλολογικού αγώνος του ημετέρου Πανεπιστημίου, και διά της προσφοράς εις αυτό της συλλογής της ελληνικής χλωρίδος, ήν ηγόρασεν αντί τεσσαράκοντα χιλίων φράγκων.
ΠΡΩΪΑ, ΕΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΙ, ΤΗΝ 5-4-1893. Πρό τινος απεβίωσεν η σύζυγος του Καϊμακάμη Καλύμνου. Επειδή δε εκεί δεν υπήρχεν οθωμανικόν νεκροταφείον απέστειλε το σώμα εις Κών, όπως ενταφιασθή. Ίνα μη χάνη όμως μάτην τον καιρόν του ο Καϊμακάμης συν τη αποστολή του σώματος της συζύγου έγραψεν εις Κών να τω αποστείλωσιν νέαν… αλλά ζώσαν τοιαύτην. Πώς σας φαίνεται η συζυγική αύτη πίστις;
ΑΙΩΝ, 22-6-1882. Ο αιδέσιμος Ιωάννης Χίλλ, απεβίωσε… προχθές Σάββατον, υπερεννενηκοντούτης, εκηδεύθη και ετάφη εν τω αγγλικώ νεκροταφείω… Τον νεκρόν αυτόν απεδόθησαν…, αι τιμαί του Ταξιάρχου του Σωτήρος. […] Πληθύς μεγάλη πολιτών αμφοτέρων των φύλων και εκ των πρώτων φερόντων εν τη πολιτεία, συνώδευσαν την κηδείαν του λειψάνου του αειμνήστου ανδρός […] Το όνομα Χίλλ συνδέεται αρρήκτως τη πνευματική αναπτύξει του ημετέρου Έθνους, διότι από των πρώτων ημερών της ιδρύσεως του ελευθέρου ελληνικού κράτους, ο ανήρ ούτος καταλιπών της γεννησάσης αυτόν μεγάλης και ευδαίμονος πολιτείας της Νέας Υόρκης τας αναπαύσεις και ελθών εις την έρημον τότε και πλήρη ερειπίων Ελλάδα, αφωσιώθη επί πεντήκοντα όλα έτη εις την διδαχήν των… ελληνικών γενεών. […]
ΑΙΩΝ, 26-7-1882. Εν τη ΣΥΖΗΤΗΣΕΙ (Άνδρου) αναγιγνώσκομεν τα εξής: «Φρικτή ιεροσυλία έλαβε χώρα προχθές εν νυκτί εις το χωρίον Μπατσί της Άρνης. Άνθρωποι, εις ούς υπάρχου-
σιν ακόμα αι μωραί περί βρυκολάκων ιδέαι, ανορύξαντες τους τάφους των νεκρών, κατέκοψαν τα μέλη αυτών, ίνα μη δύνανται ούτοι να εγείρονται την νύκτα και ενοχλώσι τους ζώντας».
ΑΙΩΝ, 11-8-1882. Γράφουσιν ημίν εκ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ από 5 Αυγούστου, ότι τη προτεραία, 11 μ.μ. οι υπαξιωματικοί του αυτόθι εδρεύοντος 7 Ευζωνικού τάγματος, επιλοχίαι Αναστ. Παπούλας, Ιω. Τζώλης, οι λοχίαι Γεώργιος Δημητριάδης, Παναγ. Καρβούνης και ο δεκανεύς Δημ. Πατζούδης…, συνέλαβον τον προ ετών λυμαινόμενον την επαρχίαν ταύτων ληστοφυγόδικον Νικόλαον Χ. Λόην, συμμορίτην των επικεκηρυγμένων ληστών Ασημάκη – Σαλτού και άλλων, καθ’ήν ώραν επρόκειτο να επιβιβασθή λέμβου εν τω λιμένι, ίνα αναχωρίση διά του κατ’ εκείνην ην στιγμήν προσεγγίζοντος ατμοπλοίου της πανελληνίου εταιρείας.
Αντώνης Ν. Βενέτης
